Sprawozdanie z całkowitych dochodów

W przedostatnim artykule zajmiemy się sprawozdanie z całkowitych dochodów. Bardzo często pomijane sprawozdanie przez analityków. Dlatego sprawdzę czy możemy coś ciekawego wyczytać ze sprawozdania. A dokładnie to zerkniemy na definicję i przykłady z kilku spółek.

Z pewnością zastanawiacie się dlaczego piszę Wam artykuły o jakimś zamortyzowanym koszcie (skorygowanej cenie nabycia), sprawozdaniu z całkowitych dochodów, wartości godziwej, efektywnej stopie procentowej, IRR? A po co to komu? Niebawem wchodzą nowe regulacje dotyczące banków i w regulacjach znajdziemy sporo takich zwrotów. Dlatego warto je znać, żeby dokładnie dowiedzieć się co nas czeka i zadecydować czy dany bank xyz jest potencjalną szansą inwestycyjną. Więcej dowiecie się z pierwszego wpisu o cyklu edukacyjnym poniżej. Tam macie przedstawione wszystkie informacje.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: cykl

To jest wpis z cyklu edukacyjnego:

„W gąszczu informacji regulacji bankowych”

1. W gąszczu informacji regulacji bankowych 
2. Wartość godziwa: w jaki sposób ustalamy wartość danego instrumentu
3. Efektywna stopa procentowa: po co to komu?
4. Wycena w zamortyzowanym koszcie: w jaki sposób wyceniamy instrumenty finansowe
5. IRR: podstawowy wzór, excel, amortyzacja kosztów
6. Skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów<— jesteś tutaj
7. Zmiana MSR 39 na MSSF 9: chudsze banki?

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: definicja

Na dobry początek sprawdźmy jak wyglądają definicja z dwóch kluczowych źródeł.

Pierwsza z Investopedi:

Inne całkowite dochody są wydzielone z zysku netto, ponieważ transakcje w nich zawarte są niecodzienne i nie są generowane poprzez normalną działalność operacyjną.

Źródło: Investopedia 

Taka informacja już nam sporo mówi, dlaczego mamy rachunek z całkowitych dochodów. Są to dochody, które nie są generowane przez normalną działalność operacyjną. Czyli wyklucza on nam rzeczy nie związane bezpośrednio z biznesem. Zerknijmy teraz na drugą definicję z Accounting tools:

Przychody, koszt, zyski lub straty pojawiają się w rachunku całkowitych dochodów kiedy nie zostały one jeszcze zrealizowane. Dana transakcja została zrealizowana np. w momencie gdy dana inwestycja została sprzedana. Tak więc, jeżeli twoja firma zainwestowała w obligacje i wartość obligacji zmieniła się. To zapisujesz zmianę wartości obligacji jako zysk lub stratę w innych całkowitych dochodach. W momencie gdy sprzedasz obligację, zrealizowałeś stratę lub zysk związany z daną obligacją. Wtedy masz możliwość przeniesienia zysku lub straty z rachunku całkowitych dochodów do rachunku zysków lub strat. Z uwagi na fakt, że jest już dana pozycja twoim zyskiem.

Źródło: Accounting tools

Druga bardzo istotna rzecz: zmianę wartości instrumentów finansowych wykazuje się w całkowitych dochodach. Warto o tym wiedzieć i patrzeć co znajduje się w poszczególnych spółkach. Bo przykładowo spółka może mieć ogromną stratę na zmianie wartości obligacji albo wielki zysk. A nie będzie to ujęte w zysku netto.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: sprawozdanie

Zerknijmy teraz na skonsolidowane sprawozdanie z całkowitych dochodów. A w szczególności na pozycję, która informuje nas o tym, że może być ona przeklasyfikowana do rachunku zysków i strat. Na początek wycinek informacji ze sprawozdania PKOBP:

„Wtedy masz możliwość przeniesienia zysku lub straty z rachunku całkowitych dochodów do rachunku zysków lub strat”. 

Poniżej zamieszczam Wam grafikę ze sprawozdania finansowego PKOBP. Gdzie zaznaczyłem Wam dwie opcje 1) pozycja, która może być przeklasyfikowana a 2) pozycja, która nie może być przeklasyfikowana do rachunku zysków i strat:

(kliknij, aby powiększyć w nowym oknie)

Źródło: PKOBP

Jak możemy zauważyć, mamy jedną bardzo dużą pozycję:

• aktualizacja wartości aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży

Więcej możecie sobie doczytać w notach PKOBP. Link znajdziecie pod grafiką. Teraz przejdziemy do szerszego spojrzenia na sprawozdanie z całkowitych dochodów.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: wideo

Zachęcam Was do obejrzenia tego wideo. Pierwsze wideo informuje nas o dochodach całkowitych. Dodatkowo w wideo macie wyjaśnione w jaki sposób tworzy się rachunek całkowitych dochodów. W podziale na trzy wersje:

• odrębne (rachunek zysków i strat i dochodów całkowitych)
• łączone (łącznie rzis i rachunek dochodów całkowitych)
• informacje w rachunku zmian w kapitale własnym (poniżej wrzucam dodatkowo grafikę)

Grafika jest okrojona, więc zachęcam do zerknięcia na sprawozdanie finansowe banku. Na stronie 7 link Zobaczcie pozycję Aktywa finansowe dostępne do sprzedaży (mamy – 518 milinów złotych) Normalnie tego byśmy nie mieli w rachunku zysków i strat.

(kliknij, aby powiększyć w nowym oknie)

Źródło: PKOBP

W tym filmiku znajdziemy informację o tym, co zawierają inne całkowite dochody. I wyjaśnienie dlaczego niektóre pozycje znajdują się w innych dochodach całkowitych zamiast w rachunku zysków i strat.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: MSR 1

MSR 1 pokazuje nam co dokładnie powinniśmy zawrzeć w sprawozdaniach finansowych spółki. A dokładnie to klasyfikuje poszczególne pozycje. Poniżej pozostawiam Wam informację co powinniśmy znaleźć w innych całkowitych dochodach:

Inne całkowite dochody obejmują pozycje przychodów i kosztów (w tym korekty wynikające z przeklasyfikowania), które nie zostały ujęte jako zyski lub straty zgodnie z tym, jak tego wymagają lub na co zezwalają inne MSSF.

Składniki innych całkowitych dochodów obejmują:

a) zmiany w nadwyżce z przeszacowania (zob. MSR 16 Rzeczowe aktywa trwałe oraz MSR 38 Wartości niematerialne),

b) zyski i straty aktuarialne z tytułu programu określonych świadczeń ujęte zgodnie z paragrafem 93A MSR 19 Świadczenia pracownicze,

c) zyski i straty wynikające z przeliczenia pozycji sprawozdania finansowego jednostki działającej zagranicą (zob. MSR 21 Skutki zmian kursów wymiany walut obcych),

d) zyski i straty z tytułu przeszacowania składników aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży (zob. MSR 39 Instrumenty finansowe: ujmowanie i wycena),

e) efektywną część zysków i strat związanych z instrumentem zabezpieczającym w ramach zabezpieczania przepływów pieniężnych (zob. MSR 39).

Źródło: Euro-LEX

Pogrubiłem Wam w ramce dwa punkty:

• d: czyli zyski i straty z przeszacowania składników aktywów (poniżej znajdziecie grafikę ze sprawozdania finansowego)
• e: część zysków i strat związaną z zabezpieczeniem PP (poniżej rachunkowość zabezpieczeń forte)

Poniżej informacja ze sprawozdania z całkowitych dochodów Forte o rachunkowości zabezpieczeń. Dlaczego? Bo jest to działanie spółki, które nie jest typowym działaniem operacyjnym:

Spółka zajmuje się produkcją i dystrybucją mebli. Dlatego stosowanie rachunkowości zabezpieczeń nie pojawi się od razu w rachunku zysków i strat. Tylko w pozycji innych skonsolidowanych całkowitych dochodów.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: przeszacowanie aktywów

W sprawozdaniach banków możemy znaleźć informację jak podchodzą do przeszacowania aktywów. W jaki sposób aktywa są wyceniane. Poniżej informacja ze sprawozdania mBank:

Źródło: Sprawozdanie finansowe mBank za 2016 rok

Czyli jak mamy aktywa finansowe to odsetki wpadają do rachunku zysków i strat a wartość aktywów wzrost/spadek wpada do sprawozdania z całkowitych dochodów. Poniżej grafika z konkretnymi liczbami:

Źródło: Sprawozdanie finansowe mBank za 2016 rok

Jak widać na powyższym. Mamy stratę 445 milionów z tytułu wyceny aktywów finansowych dostępnych do sprzedaży.

Sprawozdanie z całkowitych dochodów: podsumowanie

Gdzie uciekły nam zyski? Gdzie czają się potencjalne straty? W niektórych przypadkach sprawozdanie z całkowitych dochodów może nam pomóc zrozumieć w jaki sposób ujmowane są różnice w wycenie danego instrumentu. Warto znać takie szczegóły. Bo im głębiej w las, tym więcej znajdziemy takich szczegółów, wartych odnotowania.