Parytet siły nabywczej

W dzisiejszym wpisie pokaże Wam w jaki sposób można dojść od wskaźnika parytetu siły nabywczej do wskaźnika obrazującego poziom życia w danym kraju. Pokaże Wam standardowo definicje danego wskaźnika, sposób liczenia i ciekawe wykresy.

Parytet siły nabywczej: lista

To jest wpis z cyklu edukacyjnego:

„Kluczowe wskaźniki ekonomiczne Polska, USA oraz Europa”

Kluczowe wskaźniki Polska (rozwiń):

Kluczowe wskaźniki USA (rozwiń):

Kluczowe wskaźniki Europa (rozwiń):

Powyższy cykl edukacyjny powstaje w ramach współpracy z Michałem Stopką. Michał jest moim mentorem (info): partnerem trzech cykli edukacyjnych. Więcej na temat jego dwudziestoletniego doświadczenia jako inwestor indywidualny, analityk akcji/zarządzający przeczytacie tutaj.

Marzeniem Michała jest zbudowanie silnie wyedukowanego ekonomicznie społeczeństwa. Jest to jeden z kluczowych elementów, dzięki któremu Michał chce podwoić zarobki/PKB w Polsce. I sprawić aby miliony Polaków wróciły z imigracji do Polski. W tym celu Michał od 2007 roku prowadzi swojego bloga, gdzie już stworzył (i dalej tworzy) bazę wiedzy na temat inwestowania, gospodarki, demografii. Generalnie rzeczy ważnych dla każdego jak i dla przyszłości Polski. W tym celu stworzył między inny ten wpis: Jak rozpocząć inwestowanie? Co najpierw przeczytać lub zrobić? oraz poniższe cykle edukacyjne:

1. 10 artykułów:  „Jak inwestować przy pomocy funduszy inwestycyjnych oraz bezpośrednio na giełdzie?”
2. 10 artykułów o tym jak świadomie inwestować w spółki giełdowe: „Świadomy i aktywny inwestor giełdowy”: Struktura oszczędności Polaków: dlaczego tak mało oszczędności lokujemy na giełdzie?
3. Cykl edukacyjny 8 artykułów analizujący: Cykl Kondratiewa, krach 1929, demografię Japonii wersus Polska oraz fundamentalną analizę rynku miedzi, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego: Krach i Wojna: pięćdziesięcioletni Cykl Kondratiewa a granice kreowania długów.
4. Seria edukacyjna dwudziestu artykułów „Jak zrobić z Polski drugi Londyn i podwoić wynagrodzenia?„
5. Seria edukacyjna o cyklu dziesięcioletnim (kilkanaście artykułów):  Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra! Obniżenie wieku emerytalnego -2 mln pracowników! Cykl dziesięcioletni na rynku pracy i w polskiej gospodarce

W szczególności Michał stawia na rozwój rynku kapitałowego i przedsiębiorczości, nie tylko słownie. Również zaangażował się finansowo w pomoc przy rozwoju mojego bloga. Będąc partnerem tego cyklu edukacyjnego. Pamiętajcie, decyzja każdego z Was o tym czy pomożecie drugiej osobie, może wpłynąć na losy naszego kraju. Tylko powstaje pytanie, ilu nas będzie? I czy będziemy wspólnie walczyć o dobro nas wszystkich. Pojedynczo jesteśmy tylko nic nieznaczącymi jednostkami. W grupie tworzymy ogromną siłę, która ma wpływ na przebieg spraw w Polsce.

Parytet siły nabywczej: definicja

Standardowo na początku zacznijmy od definicji, czym jest parytet siły nabywczej:

Parytet siły nabywczej jest wskaźnikiem przedstawiającym różnicę wysokości cen w danych krajach. Mówi nam o tym ile jednostek danej waluty kosztuje koszyk produktów i dóbr w poszczególnych krajach.

Źródło: Eurostat

Dobra zapoznaliśmy się z definicją. A jak możemy najprościej wytłumaczyć ten wskaźnik? Zerknijmy na prosty przykład:

Koszyk dóbr i usług, czym jest? Powiedzmy, że mamy przykładowego Jana Kowalskiego w Polsce i Hansa Kowalskiego w Niemczech. Każdy z nich kupuje różne produkty i korzysta z różnych usług. A musimy wiedzieć ile zapłacimy za dany koszyk dóbr i usług w poszczególnych krajach. Dane muszą być porównywalne. Dlatego zakładamy, że:

• koszy dóbr to: masło, pieczywo (niezbędne produkty spożywcze)
• koszyk usług to: fryzjer, hydraulik (niezbędne usługi dla Pana Kowalskiego)

Za taki koszyk produktów w Niemczech zapłacimy 10 euro a w Polsce zapłacimy 30 złotych. I mamy w ten sposób podany parytet siły nabywczej. W Polsce trzeba zapłacić 30 jednostek danej waluty (złotych) a w Niemczech 10 jednostek danej waluty (10 euro). Nasz definicja wstępie przyjmuje taką postać. Przyjrzyjmy się w kolejnym akapicie jak wyglądają dane z eurostatu.

Parytet siły nabywczej: dane Eurostat

Poniżej znajduje się tabelka z danymi za 2007 rok z Eurostatu. Punktem odniesienia do poniższych danych jest średnia dla 28 krajów dla danego koszyka dóbr i usług. Zerknijcie sobie na czerwone prostokąty na grafice poniżej:

Źródło: Eurostat

Za dany koszyk dóbr i usług zapłacimy:

• w Czechach: 17,31 koron
• w Polsce 2,25 złotego
• w Wielkiej Brytanii: 0,86 funta
• w Albani 54,19 leka

Zgodnie z definicją, którą przytoczyłem Wam powyżej. Parytet siły nabywczej informuje nas o tym, ile zapłacimy za koszyk dóbr w danej walucie. W przypadku Czech jest to 17,31 korony, Polski 2,25 złotego, Wielkiej Brytanii 0,86 funta i Albanii 54,19 leka. Z pewnością zastanawiacie się jaki to jest koszyk dóbr? Przykładowo u Niemca wliczają pierogi a u nas? Zerknijmy na dalszy część definicji z Eurostatu:

Zakup dokładnie takiej samej ilości dóbr i usług nie oznacza identycznego koszyka dóbr i usług, który będzie zakupiony w obu krajach. Skład koszyka będzie się różnił pomiędzy dwoma krajami i odzwierciedlał różnicę w smakach i kulturze. Oba koszyki będą w głównym założeniu dostarczały taką samą satysfakcję i użyteczność.

Źródło: Eurostat

Tutaj znajdziecie dokładną informację w akapicie: „Statistical concepts and definitions”

Czyli mamy informację o tym, pod jakim względem wybierane są koszyki dóbr i usług w przypadku gdy wybierzemy opcję PKB w danych Eurostat. Mamy też możliwość wybrania konkretnych produktów o których napiszę Wam w kolejnym akapicie.

Parytet siły nabywczej: co oprócz koszyka?

Oprócz koszyka dóbr i usług możemy wybrać konkretne produkty, które nas interesują. W naszym przykładzie sprawdzimy jak wygląda zakładka: „Pieczywo i zboże”. Zgodnie z poniższą grafiką:

Źródło: Eurostat

Nasza powyższa rozwijana lista nie pokrywała wszystkich dostępnych informacji. Poniżej wklejam Wam dodatkową listę z dostępnymi produktami:

Źródło: eurostat

Tak wygląda dokładnie lista produktów w kategorii „pieczywo i zboże”. Poniżej grafika:

Źródło: Eurostat

W tej kategorii mamy 8 produktów, czyli:

• ryż
• mąka i inne zboża
• chleb
• inne produkty z piekarni
• Pizza i ciastka
• Produkty z makaronu i kuskus
• Płatki śniadaniowe
• Inne produkty zbożowe

Więcej informacji znajdziecie w podpiętym powyżej pliku excel (źródło).

Parytet siły nabywczej: 5 krajów

Teraz przejdziemy do kolejnego akapitu w którym przyjrzymy się wykresowi, jak wyglądał parytet siły nabywczej za ostatnie kilkanaście lat w Polsce, Danii, Chorwacji, Szwecji i Norwegii. Zerknijcie na poniższy wykres:

Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat

Dlaczego mamy taki wysoki parytet siły nabywczej w Norwegii, Danii? Czy jak w Polsce mamy 2,5 a w Danii 10 to oznacza, że mogą kupić 4 razy więcej niż my? Nie, bo powyższe dane są przedstawione w walucie danego kraju. I pokazują ile kosztuje dany koszyk produktów, tyle.

W Norwegii mamy koronę norweską w Szwecji mamy koronę szwedzką w Danii mamy koronę Duńską a w Chorwacji mamy kunę. Zerknijmy teraz jak kształtują się kursy wymiany tych walut wobec złotego poniżej:

HRKPLN Croatian Kuna / Polish Zloty 1:1     0.56050
DKKPLN Danish Krone / Polish Zloty 1:1      0.56111
SEKPLN Swedish Krona / Polish Zloty 1:1     0.42626
NOKPLN Norwegian Krone / Polish Zloty 1:1   0.43253

Żeby się dowiedzieć ile wart jest 1 złoty kun to musimy odwrócić nasz powyżej podany kurs walutowy  1/0.56050 = 1,78 kun za 1 złotego.

Korzystając teraz z danych na powyższym wykresie przemnóżmy kurs walutowy * odczyt PPS:

1,78*2,42= 4,3076 czyli wychodzi nam podobny wynik jak w przypadku Chorwacji (z powyższego wykresu). Takie małe wyjaśnienie, dlaczego dane na wykresach powyżej mogły się tak różnić. Przejdźmy teraz do kolejnego akapitu w którym Wam napiszę trochę o PLI, czyli Price Level Index. Bardzo ważny wskaźnik.

Parytet siły nabywczej: PLI

Dzieląc PPPs/kurs walutowy wyjdziemy na bardzo ważny wskaźnik, czyli Price Level Index (PLI). Przyjrzyjmy się definicji, czym jest PLI:

„Jeżeli parytet siły nabywczej zostanie podzielony przez nominalny kurs walutowy to wtedy otrzymamy indeks/wskaźnik PLI dla każdego kraju. Na poziomie PKB, wskaźnik PLI przedstawia ogólnie wysokość cen danego kraju w stosunku do innego kraju lub grupy krajów.”

Źródło: Eurostat

Tutaj znajdziecie dokładną informację w akapicie: „Statistical concepts and definitions”

Dobra Bartek, co to oznacza? Zerknijmy na taki sam skład wykresu co powyżej, ale w przypadku wskaźnika PLI:

Opracowanie własne na podstawie danych Eurostat

Jak widzicie, cena koszyka dóbr w Chorwacji i Polsce jest prawie taka sama. Bo wyjęliśmy z naszych obliczeń kurs walutowy.

Indeks powyżej określa nam ile kosztuje dany koszyk produktów po usunięciu kursu walutowego. Brakuje nam jeszcze dwóch bardzo ważnych komponentów, żeby określić jaki jest poziom życia w danym kraju. Czyli porównania możliwości naszej gospodarki (ile jesteśmy takich koszyków w stanie zakupić jako całość. Czyli wartość PKB podzielić przez wartość naszego koszyka. Gdzie otrzymamy wskaźnik PPS a następnie podzielić nasz PPS przez ilość obywateli w danym kraju. Dzięki czemu otrzymamy PKB na osobę w PPS (czyli. standardzie siły nabywczej). Zerknijmy teraz na definicję PPS + wykres poniżej:

„Realne wydatki” lub „wydatki w PPS” odnoszą się do zagregowanych wydatków, przykładowo dla PKB lub aktualnej indywidualnej konsumpcji, która została skonwertowana do powszechnej technicznej waluty (standard siły nabywczej, inaczej: PPS) i powszechnych poziomów cen (standard siły nabywczej, inaczej PPPs). Poprzez taką konwersję otrzymujemy zestaw porównywalnych danych dla wszystkich krajów, które wyrażają relatywną wielkość możliwości wydatkowania. W przypadku podzielenia realny wydatków (PKB) poprzez liczbę obywateli w danym kraju. To otrzymamy realne możliwości wydatkowania na obywatela w danym kraju. Może być on użyty jako relatywny wskaźnik poziomu życia w danym kraju”

Źródło: Eurostat

Tutaj znajdziecie dokładną informację w akapicie: „Statistical concepts and definitions”

Żeby nie przedłużać, to poniżej wklejam Wam grafikę PKB na mieszkańca w PPS:

Źródło: Eurostat

Zachęcam Was do odwiedzenia stronki. Po kliknięciu na każdy z obrazków można zobaczyć konkretne liczby. Wykres bardzo łatwo zinterpretować. Im kolor jaśniejszy tym „biedniej” w danym kraju. Dochodząc do koloru najciemniejszego, który obrazuje relatywne bogactwo.

Parytet siły nabywczej: podsumowanie

Jak widzicie, parytet siły nabywczej to dopiero początek zabawy. W przypadku gdybyśmy chcieli dowiedzieć się o standardzie życia w danym kraju. Co z tego wynika? Patrzmy zawsze na konkretne dane i sposoby obliczania danych wskaźników 🙂