Analiza SWOT: wprowadzenie

W dzisiejszym wpisie przedstawię Wam czym jest analiza SWOT. I dodatkowo pokażę Wam kilka ciekawostek związanych z analizą na praktycznych przykładach. Tak żeby każdy inwestor mógł poczuć w praktyce jak stosujemy naszą analizę.

Analiza SWOT: lista

Poniżej macie listę podlinkowanych wpisów. Klikając na strzałkę możecie rozwinąć każdą z list.

Jak zbudować oszczędności na emeryturę

Sprawozdania spółki akcyjnej

Podstawy inwestowania

Co warto wiedzieć o Obligacjach

Analiza fundamentalna i techniczna

Instrumenty Finansowe

Psychologia w inwestowaniu

Powyższy cykl edukacyjny powstaje w ramach współpracy z Michałem Stopką. Michał jest moim mentorem (info): partnerem trzech cykli edukacyjnych. Więcej na temat jego dwudziestoletniego doświadczenia jako inwestor indywidualny, analityk akcji/zarządzający przeczytacie tutaj.

Marzeniem Michała jest zbudowanie silnie wyedukowanego ekonomicznie społeczeństwa. Jest to jeden z kluczowych elementów, dzięki któremu Michał chce podwoić zarobki/PKB w Polsce. I sprawić aby miliony Polaków wróciły z imigracji do Polski. W tym celu Michał od 2007 roku prowadzi swojego bloga, gdzie już stworzył (i dalej tworzy) bazę wiedzy na temat inwestowania, gospodarki, demografii. Generalnie rzeczy ważnych dla każdego jak i dla przyszłości Polski. W tym celu stworzył między inny ten wpis: Jak rozpocząć inwestowanie? Co najpierw przeczytać lub zrobić? oraz poniższe cykle edukacyjne:

1. 10 artykułów:  „Jak inwestować przy pomocy funduszy inwestycyjnych oraz bezpośrednio na giełdzie?”
2. 10 artykułów o tym jak świadomie inwestować w spółki giełdowe: „Świadomy i aktywny inwestor giełdowy”: Struktura oszczędności Polaków: dlaczego tak mało oszczędności lokujemy na giełdzie?
3. Cykl edukacyjny 8 artykułów analizujący: Cykl Kondratiewa, krach 1929, demografię Japonii wersus Polska oraz fundamentalną analizę rynku miedzi, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego: Krach i Wojna: pięćdziesięcioletni Cykl Kondratiewa a granice kreowania długów.
4. Seria edukacyjna dwudziestu artykułów „Jak zrobić z Polski drugi Londyn i podwoić wynagrodzenia?„
5. Seria edukacyjna o cyklu dziesięcioletnim (kilkanaście artykułów):  Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra! Obniżenie wieku emerytalnego -2 mln pracowników! Cykl dziesięcioletni na rynku pracy i w polskiej gospodarce

W szczególności Michał stawia na rozwój rynku kapitałowego i przedsiębiorczości, nie tylko słownie. Również zaangażował się finansowo w pomoc przy rozwoju mojego bloga. Będąc partnerem tego cyklu edukacyjnego. Pamiętajcie, decyzja każdego z Was o tym czy pomożecie drugiej osobie, może wpłynąć na losy naszego kraju. Tylko powstaje pytanie, ilu nas będzie? I czy będziemy wspólnie walczyć o dobro nas wszystkich. Pojedynczo jesteśmy tylko nic nieznaczącymi jednostkami. W grupie tworzymy ogromną siłę, która ma wpływ na przebieg spraw w Polsce.

Analiza SWOT: skąd pochodzi

W tym akapicie wypiszę Wam kilka słów skąd pochodzi analiza SWOT i co ma na celu:

• autor analizy nie jest do końca znany. Generalnie przypisuje się autorstwo analizy do  Alberta Humphrey, jednakże on sam twierdzi, że jej nie stworzył
• nazwa analizy pochodzi od akronimu SWOT, czyli z angielskiego (s- strengths (siły), w-weaknesses (słabości) o- opportunities (szanse) t- threats (zagrożenia))
• analiza SWOT  dzieli się na 2 główne działy: wewnętrzny (dotyczący danej spółki) i zewnętrzny (dotyczący ogólnego środowiska ekonomicznego). W kolejnym akapicie napiszę Wam dokładnie, jakie możemy wyróżnić czynniki w poszczególnych działach.

Przejdźmy teraz do opisu 2 głównych działów: wewnętrznego i zewnętrznego

Analiza SWOT: siły i słabości

Pierwszym działem jest dział wewnętrzny spółki. Wypiszę Wam teraz jakie wyróżniamy siły i słabości (te dwa czynniki wyróżniamy wewnątrz organizacji). A mogą nimi być:

• zasoby ludzkie: personel, zarząd (kompetentny/niekompetentny).
• aktywa trwałe (zasoby fizyczne): budynki, wyposażenie, lokalizacja firmy
• finanse: źródło finansowania (akcje, obligacje, kredyty), wynagrodzenia pracownicze, różne inne źródła związane z finansami
• aktywności i procesy: wprowadzane programy do firmy, systemy stosowane w firmie
• przeszłe doświadczenia: elementy składowe tworzenia sukcesu/uczenia się w firmie, reputacja w branży

Opracowane na podstawie Wikipedia

Przykładowo jak mówimy o zasobach ludzkich to jeżeli mamy kompetentny zarząd to sprawia on, że firma rośnie i zyskują akcjonariusze. A z drugiej strony mamy podkręcanie ksiąg finansowych i marnotrawienie majątku firmy. Do każdego z tych punktów możemy przyporządkować bardzo dużą ilość ciekawych rzeczy. Jednakże dzisiaj skupimy się na takim małym wstępie. I poniżej opiszę Wam mały praktyczny przykład spółki Kruk (działającej w segmencie wierzytelności).

Analiza SWOT: szanse i zagrożenia

Drugim dużym działem do zbadania przez inwestora w analizie SWOT jest dział zewnętrzny. Opisuje on, jakie możemy napotkać zewnętrzne czynniki szans i zagrożeń. Poniżej kilka z nich:

• otoczenie ekonomiczne: lokalne, krajowe, międzynarodowe
• przyszłe trendy w danej dziedzinie lub kulturze (w naszym przypadku będzie to kultura konsumpcji)
• źródła finansowania: fundacje, darczyńcy
• demografia: zmiany na rynku demograficznym, wieku, płci, rasy,
• legislacja: jak wygląda sytuacja prawna w danym kraju? Czy ułatwia, czy utrudnia prowadzenie działalności?
• lokalne, krajowe, międzynarodowe wydarzenia związane z twoją organizacją

Opracowane na podstawie Wikipedia

Teraz zerkniemy na spółkę Kruk i rozwinę Wam kilka punktów analizy SWOT. Tak dla lepszego zrozumienia tematu. W szczególności, żeby początkujący inwestorzy wiedzieli gdzie mogą się zaczepić jak będą zaczynali przygody z inwestowaniem.

Analiza SWOT: siły wewnętrzne (kapitał ludzki)

Siły wewnętrzne w analizie SWOT dotyczącą procesów/stanu faktycznego w danej firmie. Jak mogliśmy się dowiedzieć na samej górze, bardzo ważnym czynnikiem są zasoby ludzkie. Dlatego powinni oni być odpowiednio wynagradzani. Przeważnie słyszymy, że w spółkach finansowych zarządy otrzymują bardzo wysokie wynagrodzenie. Dlatego zerknijmy na co mogli liczyć członkowie zarządu spółki Kruk w 2016 roku:

W przypadku Prezesa zarządu delikatnie ponad 100 tys. miesięcznie mogłoby się wydawać dużo. W szczególności jakbyśmy patrzyli z perspektywy osoby, która zarabia 2 tys. miesięcznie. Jednakże jak popatrzymy na akcjonariat spółki to Prezes zarządu posiada ponad 10% akcji w spółce (z uwagi na fakt, że jest współzałożycielem spółki). Dodatkowo ludzie, którzy znają spółkę od początku są jak na wagę złota. Praktycznie bardzo ciężko ich zastąpić, dlaczego?

• znają całą spółkę od początku
• mają wysokie kompetencje
• odpowiadają swoim kapitałem akcyjnym

Czyli możemy przypisać do naszej analizy SWOT jako plus do zasobów ludzkich posiadanie Prezesa zarządu związanego ze spółką od początku. Na szybko możemy się zastanowić co byłoby minusem w takim przypadku? Przykładowo weźmy pod uwagę teoretyczny przykład, gdyby Prezes zarządu był z nadania politycznego. Totalnie nie byłby związany ze spółką (brak akcji). I nie miał totalnie zielonego pojęcia co spółka robi.

Analiza SWOT: siły wewnętrzne (finansowanie)

Jak wiadomo, każda spółka powinna mieć dostęp do finansowania żeby prowadzić skutecznie swoją działalność. Przede wszystkim powinna być w stanie spłacić swoje zobowiązania krótkoterminowe jeżeli wymagałyby natychmiastowej spłaty. Takie rzeczy zdarzają się rzadko, jednakże warto pamiętać, że im wyższe ryzyko w spółce. Tym spółka będzie płaciła więcej od swoich zobowiązań.

Wracając do przykładu Kruka to zerknijmy na wskaźnik płynności szybkiej poniżej:

Źródło: opracowanie własne na podstawie bossaskaner

Jak możemy zauważyć na powyższym wykresie, spółka posiada bardzo wysoki poziom wskaźnika (ponad 8), więc na pierwszy rzut oka nie będzie miała problemów ze spłatą krótkoterminowych zobowiązań. Czyli finansowanie w spółce nie jest zagrożone (oczywiście jest tutaj sporo uproszczeń. Żeby powiedzieć na 100%, że tak jest to trzeba by było zrobić sporą analizę). Nasza siła zewnętrzna spółki w dziale finansowym jest na plus.

Teraz zastanówmy się szybko, kiedy moglibyśmy odczytać jako słabość działalność finansową spółki? To proste, gdyby spółka miała większość swoich środków przeznaczonych na inwestycje długoterminowe i brakowałby jej płynności. Musiałby zaciąg kredyty lub zrobić emisję akcji/obligacji. Tylko jak wiadomo, wraz ze wzrostem ryzyka oczekiwana stopa zwrotu wzrasta. A kto chciałby w biznesie więcej płacić?

Analiza SWOT: szanse zewnętrzne (konkurencja)

Chociaż w spisie na samej górze nie ma wymienionej konkurencji. To uważam, że jest to jedna z kluczowych szans/ryzyk zewnętrznych. Bo jeżeli mielibyśmy prawie monopolistę na rynku i chcielibyśmy z nim konkurować. To musielibyśmy się nastawić na długą i kosztowną drogę. I jeżeli byśmy zwyciężyli to prawdopodobnie byłoby to pyrrusowe zwycięstwo. To tak w ramach wstępu, zerknijmy teraz jak na szybko zbadać rynek wierzytelności.

Pierwsze co możemy zrobić to skorzystać z bossaskanera i przyjrzeć się branży wierzytelności. A dokładnie to zerknąć na ich wskaźniki marży. Przykładowo poniżej znajdziecie:

• marżę zysku netto
• marżę EBIT
• rentowność operacyjną

(dane ze skanera mogą się trochę różnić od przykładowo liczonych q/q bo brane są pod uwagę ostatnie 12 miesięcy)

Źródło: bossaskaner

Jeżeli nie macie jeszcze konta w biurze maklerskim to możecie zerknąć na konto w Domu Maklerskim BOŚ banku, które poleca Michał: najlepsze IKE/IKZE oraz akcyjne rachunki maklerskie i platformy do inwestowania przy pomocy TFI (oprócz standardowego rachunku akcyjnego możecie też, w ramach umowy ramowej, otworzyć rachunek praw pochodnych w DM BOŚ).

Ok, jak mogliśmy zobaczyć na grafice powyżej, kruk całkiem nieźle sobie radzi na tle konkurencji. Jednakże to tylko wskaźnik marży. A co jest jeszcze ważnego przy nim? Wysokość aktywów. Bo z małych aktywów możemy osiągnąć więcej a z duży mniej (jak zawsze to zależy). Dlatego przyjrzyjmy się ciekawej grafice ze sprawozdania zarządu Kruka:

Źródło: kruk sprawozdanie zarządu za 2016 rok

Jak widać kruk jest największy na rynku wierzytelności (biorąc pod uwagę całość). Dlatego na pierwszy rzut oka można śmiało powiedzieć, że jest to przewaga. Jednakże warto zerknąć jeszcze na kolejną grafikę poniżej. Czyli porównanie marży zysku netto Kruka i GetBacku:

Źródło: opracowanie własne na podstawie bossaskaner

Podsumowując:  kruk posiada największy portfel wierzytelności, posiada bardzo wysokie wskaźniki marży w branży. Dlatego wstępnie można śmiało potraktować to jako siłę zewnętrzną.

Teraz zastanówmy się na końcu jak moglibyśmy odczytać jako słabość działalność na tle konkurencji. O tym kilka punktów poniżej:

• musielibyśmy posiada bardzo niskie wskaźniki finansowe na tle branży
• musielibyśmy słabo wykorzystywać nasze aktywa
• itd., itd.

Analiza SWOT: szanse zewnętrzne (otoczenie makro-ekonomiczne)

Przyjrzyjmy się na szybko, jakie spółka wyróżniła makro-ekonomiczne szanse i zagrożenia:

Źródło: kruk sprawozdanie zarządu za 2016 rok

Jednakże aktualnie mamy praktycznie odwrotność w porównaniu do w.w ryzyk. Czyli są to nasze szanse, a mianowicie:

• cykl 10 letni
• niskie bezrobocie
• braki w wykształconej kadrze (specjalistycznej)
• bardzo niskie stopy procentowe (najniższe w historii)

Dlatego aktualnie moglibyśmy nasze otoczenie makro-ekonomiczne uznać za szanse. Oczywiście warto znać ryzyka i wiedzieć kiedy mogą one nastąpić.

Analiza SWOT: ciekawe linki

• Filmik Youtube 
• Informacje na Wikipedii
• kruk sprawozdanie zarządu za 2016 rok

Analiza SWOT: podsumowanie

Analiza SWOT to tak naprawdę potężne narzędzie, dzięki którym będziemy mogli zbadać potencjał spółki i odwrotnie. Możliwości jakie mamy podczas analizy są ogromne. Tylko jak to zawsze bywa ze spółkami: warto wiedzieć czego szukać. A do tego potrzebujemy doświadczenia i obycia w ogniu praktyki. Dlatego zachęcam Was to próbowania swoich sił przy analizie spółek.