Jak policzyć Betę na giełdzie?

Jak policzyć betę na giełdzie? Podobno jest to bardzo skomplikowany wskaźnik… Wcale tak nie jest! W tym wpisie przedstawię Wam dokładnie czym jest beta, jak możemy policzyć jej wartość w łatwy sposób. I oczywiście załączę Wam plik excel z danymi, który będziecie mogli sobie ściągnąć po zapisaniu się na newsletter.

Na poziomie podstawowym powinniśmy w naszej drodze inwestora zapoznać się z najprostszymi wskaźnikami giełdowymi. Przede wszystkim powinniśmy poznać betę, która posłuży nam w przyszłości do wyceny przy użyciu modelu DCF (discounted cash flow). Dlatego zapraszam Cię do wpisu poniżej.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: lista

Poniżej macie listę podlinkowanych wpisów. Klikając na strzałkę możecie rozwinąć każdą z list.

Jak zbudować oszczędności na emeryturę

Sprawozdania spółki akcyjnej

Podstawy inwestowania

Co warto wiedzieć o Obligacjach

Analiza fundamentalna i techniczna

Instrumenty Finansowe

Psychologia w inwestowaniu

Powyższy cykl edukacyjny powstaje w ramach współpracy z Michałem Stopką. Michał jest moim mentorem (info): partnerem trzech cykli edukacyjnych. Więcej na temat jego dwudziestoletniego doświadczenia jako inwestor indywidualny, analityk akcji/zarządzający przeczytacie tutaj.

Marzeniem Michała jest zbudowanie silnie wyedukowanego ekonomicznie społeczeństwa. Jest to jeden z kluczowych elementów, dzięki któremu Michał chce podwoić zarobki/PKB w Polsce. I sprawić aby miliony Polaków wróciły z imigracji do Polski. W tym celu Michał od 2007 roku prowadzi swojego bloga, gdzie już stworzył (i dalej tworzy) bazę wiedzy na temat inwestowania, gospodarki, demografii. Generalnie rzeczy ważnych dla każdego jak i dla przyszłości Polski. W tym celu stworzył między inny ten wpis: Jak rozpocząć inwestowanie? Co najpierw przeczytać lub zrobić? oraz poniższe cykle edukacyjne:

1. 10 artykułów:  „Jak inwestować przy pomocy funduszy inwestycyjnych oraz bezpośrednio na giełdzie?”
2. 10 artykułów o tym jak świadomie inwestować w spółki giełdowe: „Świadomy i aktywny inwestor giełdowy”: Struktura oszczędności Polaków: dlaczego tak mało oszczędności lokujemy na giełdzie?
3. Cykl edukacyjny 8 artykułów analizujący: Cykl Kondratiewa, krach 1929, demografię Japonii wersus Polska oraz fundamentalną analizę rynku miedzi, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego: Krach i Wojna: pięćdziesięcioletni Cykl Kondratiewa a granice kreowania długów.
4. Seria edukacyjna dwudziestu artykułów „Jak zrobić z Polski drugi Londyn i podwoić wynagrodzenia?„
5. Seria edukacyjna o cyklu dziesięcioletnim (kilkanaście artykułów):  Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra! Obniżenie wieku emerytalnego -2 mln pracowników! Cykl dziesięcioletni na rynku pracy i w polskiej gospodarce

W szczególności Michał stawia na rozwój rynku kapitałowego i przedsiębiorczości, nie tylko słownie. Również zaangażował się finansowo w pomoc przy rozwoju mojego bloga. Będąc partnerem tego cyklu edukacyjnego. Pamiętajcie, decyzja każdego z Was o tym czy pomożecie drugiej osobie, może wpłynąć na losy naszego kraju. Tylko powstaje pytanie, ilu nas będzie? I czy będziemy wspólnie walczyć o dobro nas wszystkich. Pojedynczo jesteśmy tylko nic nieznaczącymi jednostkami. W grupie tworzymy ogromną siłę, która ma wpływ na przebieg spraw w Polsce.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: definicja

Zgodnie z definicją Wikipedii współczynnik beta możemy określić:

beta jest to: współczynnik statystyczny, ustalający stopień korelacji pomiędzy zwrotem z inwestycji w akcje danej spółki, a hipotetycznej inwestycji w indeks rynku lub z określonego pakietu akcji różnych spółek.
Źródło: Wikipedia

Czytając wszystkie definicje związane ze statystyką włos jeży się na głowie. I po chwili stwierdzamy, że takie rzeczy nie są dla nas i odkładamy naszą wiedzę na bok. Jednak w tym wpisie pokażę Wam jak w bardzo prosty i przyjazny sposób zrozumieć czym jest beta, zaczynajmy.

Betę najprościej wytłumaczyć korzystając z sześciu prostych wykresów. Wszystkie dokładnie omówię poniżej.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: wartość Beta równa 1 

Spójrzmy na wykres poniżej, na której zaznaczone są dwa słupki przedstawiające spółkę i indeks. Przedstawiony jest schemat jak zachowa się zmiana kurs przy becie równej 1 podczas wzrostów:

Tak jak widać na powyższych dwóch kolumnach w momencie gdy beta wynosi 1: stopa zwrotu spółki i danego indeksu rosną i maleją tak samo. Sprawdźmy jak będą wyglądały wyniki przy spadkach indeksu:

Jeżeli będzie trend spadkowy na rynku i beta dla danej spółki będzie wynosić 1 to możemy spodziewać się takich samych spadków jak na indeksie. 

Podsumowując: jeżeli beta wynosi 1 to oba porównane instrumenty zachowują się tak samo (przy wzrostach i spadkach). Tylko tak naprawdę w rzeczywistości bardzo ciężko trafić na idealnie poruszającą się spółkę wraz z indeksem. 

Jak policzyć Betę na giełdzie?: wartość Beta powyżej 1

W naszym przykładzie przyjmiemy, że beta będzie wynosić 1,5 pkt. tak dla lepszego zobrazowania sytuacji. Popatrzmy na pierwszy wykres w momencie wzrostów na giełdzie:

W momencie wzrostów na giełdzie o 5% nasza spółka powinna wzrosnąć o 1,5 krotność porównywanego indeksu czyli o 7,5%. Po prostu wynika to z interpretacji bety w wysokości 1,5.

Sytuacja ma się bardzo podobnie w sytuacji gdy nasz indeks spadnie o 5% to kurs naszej spółki powinien spaść o 1,5 krotność indeksu, czyli o 7,5%.  W tym przypadku Betę powyżej 1 nazywamy agresywną. Dlatego, że w momencie wzrostu indeksu o 1 możemy spodziewać się wyższych wzrostów na spółce. Tylko sytuacja działa w dwie strony, warto o tym pamiętać!

Podsumowując: jeżeli beta wynosi powyżej 1 to w momencie wzrostu/spadku indeksu o x procent możemy spodziewać się wzrostu/spadku kursu naszej spółki o x procent * beta. Wiem, że definicja jest dosyć zaplątana, po prostu popatrzcie sobie na wykresy i będziecie wiedzieli intuicyjnie jak odczytywać wskaźnik beta.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: wartość Beta poniżej 1

W naszym przykładzie przyjmiemy, że beta wynosi 0,5 tak dla lepszego zobrazowania sytuacji. Popatrzmy na pierwszy wykres w momencie wzrostów na giełdzie:

W momencie wzrostów na giełdzie o 5% nasza spółka powinna wzrosnąć o wartość 50% z tego wzrostu, czyli o 2,5%. Proste, prawda?

Sytuacja ma się bardzo podobnie w sytuacji gdy nasz indeks spadnie o 5% to kurs naszej spółki powinien spaść o połowę z tego spadku, czyli 2,5%. W tym przypadku Betę poniżej 1 nazywamy defensywną. Dlatego, że w momencie wzrostu indeksu o 1 możemy spodziewać się niższych wzrostów na spółce. Tylko sytuacja działa w dwie strony, warto o tym pamiętać!

Podsumowując: jeżeli beta wynosi poniżej 1 to w momencie wzrostu/spadku indeksu o x procent możemy spodziewać się wzrostu/spadku kursu naszej spółki o x procent * beta. Czyli dokładnie tak samo jak z betą powyżej, tylko po prostu nasz wzrost/spadek będzie niższy.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: wzór

Z uwagi na fakt, że w dzisiejszych czasach praktycznie nikt nie liczy bety ręcznie od najprostszego wzoru. Mamy do tego np. arkusz kalkulacyjny taki jak excel. Przeważnie bety potrzebują inwestorzy lub studenci na zajęcia, dlatego możemy policzyć betę na 3 sposoby:

1. Bardzo prosta formuła, zaznaczając kilka obszarów
2. Korzystając z prostego wzoru + używając formuł
3. Korzystając z dwóch wzorów + używając kilku formuł

Jeżeli jesteś początkującym inwestorem i nie będziesz musiał używać bety na studiach to polecam pozostania przy pierwszej metodzie. Jeżeli jesteś studentem i będziesz musiał używać bety na zajęciach to polecam 2 i 3 sposób. W zależności od tego co będzie wymagał od was wykładowca.

Poniżej przedstawiam dwa proste wzory, a w kolejnym akapicie omówię jak zrobić betę w excelu:

Opracowanie własne na podstawie: Wikipedia

i dodatkowo wzór na kowariancję:

Opracowanie własne na podstawie: Wikipedia

Zaznaczam, że jeżeli nie musisz mieć takich rzeczy na studiach to możesz pominąć część związana ze wzorami.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: excel

W pliku excel znajdziecie 2 przykłady dla rocznych stóp zwrotu, wziąłem pod uwagę interwał dzienny i okres roczny dla spółek i indeksu:

• indeksu WIG i spółki PKOBP

Tak wyglądają wyniki 3 sposobów na pozyskanie bety

Jak widać beta jest określana jako agresywna. Jeżeli indeks wzrośnie/spadnie o 1% to kurs naszej spółki wzrośnie/spadnie o 1,53%

• indeksu WIG i spółki Monnari

Tak wyglądają wyniki 3 sposobów na pozyskanie bety

Jak widać beta jest określana jako defensywna. Jeżeli indeks wzrośnie/spadnie o 1% to kurs naszej spółki wzrośnie/spadnie o 0,63%

Jak pobierzecie sobie plik excela to z łatwością zrozumiecie jak beta została policzona. Wystarczy prześledzić wartości wpisane w funkcję i będziecie mieli jasny obraz.

Jak policzyć Betę na giełdzie?: podsumowanie

Wskaźnik beta nie musi być wcale trudny do policzenia. W szczególności, że posiadamy bardzo wiele kalkulatorów finansowych umożliwiających nam takie operacje. W dzisiejszym wpisie chciałem Wam pokazać, że praktycznie każdy może to zrobić. A co najważniejsze zrozumieć w jaki sposób odczytywać informacje, które wskaźnik nam wskazuje. Jeżeli miałeś problemy ze zrozumieniem lub chciałbyś dopytać się o jakieś szczegóły to pisz w komentarzach.