Podstawy makroekonomii w codziennym życiu
18 kwietnia 2017 • By Bartek StempelPodstawy makroekonomii
Podstawy makroekonomii mogą być bardzo ciekawe, albo bardzo nudne. W zależności od jakiej strony podejdziemy do tematu. Niestety dosyć często nadmiar informacji w podręczniku przytłacza nas i po chwili odkładamy książkę na bok. Następnie próbujemy jeszcze kilka razy zdobyć wiedzę o otaczającej nas rzeczywistości, ale przeważnie sobie odpuszczamy.
Szczerze Wam powiem, że mnie makroekonomia teoretyczna mocno przytłaczała. Na studiach rysowaliśmy modele IS-LM, które w małym stopniu pokazywały nam dlaczego potrzebujemy tych informacji. Tylko otrzymywaliśmy prostą regułkę, wraz ze wzrostem X, spada Y i tyle. A tak naprawdę makroekonomia to my wszyscy. Poprzez podejmowane przez nas decyzje każdego dnia sprawiamy, że nasza rzeczywistość gospodarcza zmienia się krok po kroku. W lepszą bądź też gorszą stronę.
Dlatego w dzisiejszym wpisie pokaże Wam jakie według mnie powinniśmy znać pojęcia w momencie gdy chcielibyśmy ogarnąć podstawy makroekonomii.
Podstawy makroekonomii: lista
Poniżej macie listę podlinkowanych wpisów. Klikając na strzałkę możecie rozwinąć każdą z list.
Jak zbudować oszczędności na emeryturę
Sprawozdania spółki akcyjnej
- Bilans: praktyczne spojrzenie na spółkę giełdową
- Rachunek zysków i strat: praktyczne spojrzenie na spółkę akcyjną
- CashFlow: praktyczne spojrzenie na spółkę giełdową
- Zestawienie zmian w kapitale własnym: przykłady ze spółek
- Kapitał własny w spółce akcyjnej: praktyczne przykłady ze spółek
- Amortyzacja w spółce giełdowej
- Analiza SWOT: praktyczne przykłady dla inwestora
Podstawy inwestowania
- Jak inwestować w akcje: podstawy
- Jak złożyć zlecenie kupna instrumentu finansowego
- Jak sprawdzić notowania spółki na koncie maklerskim?
- Podstawy makroekonomii w codziennym życiu<— jesteś tutaj
- Wartość pieniądza w czasie
- Jak policzyć w prosty sposób Betę na giełdzie?
- Roczna kapitalizacja (stopa zwrotu) z inwestycji: co warto wiedzieć?
- Pobieranie danych z giełdy do excela krok po kroku
- Walne Zgromadzenie Akcjonariuszy i Dzień Inwestora: ciekawostki związane z KSH
- Fundusz Inwestycyjny: co warto o nim wiedzieć?
- Wartość pieniądza w czasie: dyskontowanie i kapitalizacja przepływów pieniężnych
Co warto wiedzieć o Obligacjach
- Jak kupić obligacje Skarbowe: rejestracja, aktywacja, zakup
- Jak kupić obligacje skarbowe na rynku pierwotnym
- Inwestycja w obligacje skarbowe: ryzyka, szanse, wyliczenia
- Bony skarbowe i pieniężne: rynek pieniężny
- Obligacje korporacyjne: co warto wiedzieć?
- Jak inwestować w obligacje skarbowe: podstawy
- Jak inwestować w obligacje: przegląd najważniejszych rzeczy
- Wycena obligacji: obligacje zero-kuponowe/ obligacje kuponowe
- Wycena obligacji: zaawansowane przykłady
Analiza fundamentalna i techniczna
Instrumenty Finansowe
Psychologia w inwestowaniu
Powyższy cykl edukacyjny powstaje w ramach współpracy z Michałem Stopką. Michał jest moim mentorem (info): partnerem trzech cykli edukacyjnych. Więcej na temat jego dwudziestoletniego doświadczenia jako inwestor indywidualny, analityk akcji/zarządzający przeczytacie tutaj.
Marzeniem Michała jest zbudowanie silnie wyedukowanego ekonomicznie społeczeństwa. Jest to jeden z kluczowych elementów, dzięki któremu Michał chce podwoić zarobki/PKB w Polsce. I sprawić aby miliony Polaków wróciły z imigracji do Polski. W tym celu Michał od 2007 roku prowadzi swojego bloga, gdzie już stworzył (i dalej tworzy) bazę wiedzy na temat inwestowania, gospodarki, demografii. Generalnie rzeczy ważnych dla każdego jak i dla przyszłości Polski. W tym celu stworzył między inny ten wpis: Jak rozpocząć inwestowanie? Co najpierw przeczytać lub zrobić? oraz poniższe cykle edukacyjne:
- 10 artykułów: „Jak inwestować przy pomocy funduszy inwestycyjnych oraz bezpośrednio na giełdzie?”
- 10 artykułów o tym jak świadomie inwestować w spółki giełdowe: „Świadomy i aktywny inwestor giełdowy”: Struktura oszczędności Polaków: dlaczego tak mało oszczędności lokujemy na giełdzie?
- Cykl edukacyjny 8 artykułów analizujący: Cykl Kondratiewa, krach 1929, demografię Japonii wersus Polska oraz fundamentalną analizę rynku miedzi, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego: Krach i Wojna: pięćdziesięcioletni Cykl Kondratiewa a granice kreowania długów.
- Seria edukacyjna dwudziestu artykułów „Jak zrobić z Polski drugi Londyn i podwoić wynagrodzenia?„
- Seria edukacyjna o cyklu dziesięcioletnim (kilkanaście artykułów): Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra! Obniżenie wieku emerytalnego -2 mln pracowników! Cykl dziesięcioletni na rynku pracy i w polskiej gospodarce
W szczególności Michał stawia na rozwój rynku kapitałowego i przedsiębiorczości, nie tylko słownie. Również zaangażował się finansowo w pomoc przy rozwoju mojego bloga. Będąc partnerem tego cyklu edukacyjnego. Pamiętajcie, decyzja każdego z Was o tym czy pomożecie drugiej osobie, może wpłynąć na losy naszego kraju. Tylko powstaje pytanie, ilu nas będzie? I czy będziemy wspólnie walczyć o dobro nas wszystkich. Pojedynczo jesteśmy tylko nic nieznaczącymi jednostkami. W grupie tworzymy ogromną siłę, która ma wpływ na przebieg spraw w Polsce.
Podstawy makroekonomii: główne składowe
Mówiąc o makroekonomii przeważnie odwołujemy się do wielu znanych już mam pojęć:
- PKB
- inflacji
- bezrobocia
- inwestycji
- bilansu płatniczego
- polityki gospodarczej państwa
- polityki pieniężnej Banku centralnego
Właśnie makroekonomia stara nam się wyjaśnić dlaczego i w jaki sposób państwo czy też Bank Centralny powinien zarządzać swoimi narzędziami (podwyżki/obniżki stóp, wydatki na rozwój kraju). Tak żeby osiągnąć zadowalający efekt dla wszystkich. Przykładowo, żeby politycy otrzymali poparcie i w zamian re-elekcję. A banki centralne, żeby utrzymały stabilny poziom cen: czyli cel inflacyjny na poziomie 2% z odchyleniem +/- 1%.
Na koniec możemy dodać jako podsumowanie wszystkich punktów powyżej. Jeden kluczowy termin: cykl koniunkturalny. Przykładowo wiele osób może zastanawiać się dlaczego mamy teraz takie niskie bezrobocie? Nagle pracodawcy powiedzieli, że będą zatrudniać każdego kto będzie chciał pracę. Czy po prostu wstąpił w obywateli duch przedsiębiorczości i na masową skalę zaczęli otwierać działalności gospodarcze. Odpowiedź na wyżej wymienionej pytania nie są bardzo proste, ale znając podstawy makroekonomii będziemy mogli domyśleć się jakie czynniki pomogły w obecnej sytuacji.
Podstawy makroekonomii: sposób opisywania rzeczywistości
Każdy z nas jest inny, posiada różne poglądy na wiele spraw. W szczególności sprawy związane, z ekonomią, pomocą innym, polityką, sposobem zarabiana itd. Całokształt naszych przekonań sprawia, że mamy swoich przedstawicieli myśli makroekonomicznej. Przykładowo możemy wyróżnić na wstępie dwa sposoby opisywania rzeczywistości:
keynesowski – podkreślający cykliczną niestabilność gospodarki pozostawionej mechanizmowi rynkowemu oraz tendencję do wzrostu inflacji i bezrobocia. Staje się to podstawą do formułowania aktywnej polityki gospodarczej państwa, której celem miałoby być zapobieganie lub łagodzenie skutków niekorzystnych zjawisk gospodarczych.
Źródło: Wikipedia
neoklasyczny – nawiązujący do ekonomii klasycznej. Jako główną tezę prezentuje pogląd, że mechanizm rynkowy prowadzi do optymalnej alokacji zasobów, w tym pełnego zatrudnienia. Rolę regulatora procesów gospodarczych pozostawia rynkowi, tym samym odrzucając konieczność głębokiej interwencji państwa w gospodarkę.
Źródło: Wikipedia
Powyżej przedstawiłem Wam dwie definicje, keynesistów i neoklasyków. Porównajmy te dwa nurty jako dwie osobne grupy ludzi. Jedni przedstawiciele uzasadniają, że Państwo powinno interweniować podczas niestabilności gospodarczej. A z drugiej strony mamy odmienny punkt widzenia neoklasyków, którzy uważają, że rynek powinien sam regulować swoje poziomy. Czego wynikiem jest odrzucenie konieczności głębokiej interwencji państwa gospodarkę.
Chciałem Wam w tym akapicie wskazać na zasadnicze różnice pomiędzy grupami ludzi. W szczególności, że ich przekonania/poglądy argumentowane konkretnymi tezami. Przekładają się w przyszłości na nasze życie gospodarcze. W zależności kto aktualnie jest u władzy.
Powinniśmy wiedzieć o takich rzeczach z uwagi na fakt, że dotyczy to naszego codziennego życia. Przykładowo aktualnie nasza rządząca partia lubi stymulować gospodarkę poprzez różne programy socjalne: 500+, interwencja w polskie górnictwo, interwencja w polski rynek emerytalny. Po prostu regulują sprawy gospodarcze ważne dla nas wszystkich odgórnie. Zamiast pozostawić sprawy dla tzw. wolnego rynku. (oczywiście nie oceniam czy ich działania, czy są dobre czy złe, chciałem podać tylko przykład).
Podstawy makroekonomii: produkt krajowy brutto
Produkt krajowy brutto jest jednym z najbardziej lubianych wskaźników przez media, bardzo często jest o nim mowa. Przykładowo PKB wzrósł/spadł o X procent przez działania/zaniechania partii XYZ. O tym wskaźniku powiemy sobie zdecydowanie więcej w przyszłości. Dzisiaj chciałbym żebyście wiedzieli jak wygląda skład PKB, spójrzcie na poniższą grafikę:
Źródło: www.michalstopka.pl
Podstawy makroekonomii: cykle koniunkturalne
Tak jak napisałem w drugim akapicie, warto zastanowić się skąd mamy aktualnie tak niskie bezrobocie. Bardzo dużo może powiedzieć nam grafika stworzona przez Michała przedstawiona poniżej:
Źródło: www.michalstopka.pl
O samym cyklu 10 letnim bardzo dużo pisał Michał, więc nie będę powtarzać jego słów. Jednakże w przyszłości powiemy sobie więcej o podstawach związanych z cyklami koniunkturalnymi.
Podstawy makroekonomii: bilans płatniczy
Na początek przytoczę krótką definicję czym jest bilans płatniczy:
jest to zestawienie wszystkich transakcji gospodarczych między rezydentami (gospodarką krajową) a nierezydentami (zagranicą) w danym okresie sprawozdawczym (miesiące, kwartały, lata)
Źródło: NBP
Czyli najprościej ujmując: bilans płatniczy pokazuje nam, kto z kim się wymieniał dobrami/usługami/kapitałem/finansowaniem itd. Możemy wyróżnić przede wszystkim:
- Rachunek bieżący
- Rachunek kapitałowy
- Rachunek finansowy
Bilans płatniczy jest bardzo obszernym tematem, więc przygotuję w przyszłości dodatkowy wpis. Aktualnie możecie zapoznać się z grafiką przedstawiająca stan bilansu płatniczego:
Opracowanie własne na podstawie danych: NBP
Podstawy makroekonomii: podsumowanie
Makroekonomia to bardzo rozległa dziedzina. Będziemy potrzebowali co najmniej kilkunastu wpisów, żeby dobrze zrozumieć podstawy. Co będzie owocowało nam w przyszłości zdecydowanie lepszym zrozumieniem tematyki inwestowania. W szczególności możemy porównać gospodarkę do ludzkiego organizmu: jest ona kompleksowym narzędziem, gdzie wszystkie elementy muszą współgrać ze sobą. Żebyśmy mogli osiągnąć przyzwoity wynik (w przypadku organizmu homeostazę) A w przypadku gospodarki stabilny wzrost.
Dzisiejszym wpisem chciałem Was zachęcić do nieustannego zdobywania wiedzy z szeroko pojętych finansów. Bo jak sami możecie zauważyć, jest to wspaniała podróż wgłąb naszego społeczeństwa. Nie tylko na poziomie narodowym, ale ogólnoświatowym.
Podstawy makroekonomii: artykuły, które pomogą Ci zrozumieć ten wpis
- Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra!
- Stopy procentowe na co dzień: referencyjna, depozytowa, lombardowa, redyskontowa
- Inwestycja w obligacje skarbowe: ryzyka, szanse, wyliczenia
- Co powoduje inflację? Analiza podaży pieniądza, cen ropy i rentowności obligacji
- Uwaga nadciąga inflacja i koniec świata: analiza koszyka inflacyjnego w Polsce
- Polityka fiskalna w Polsce, co każdy powinien wiedzieć?
- Polityka pieniężna w Polsce i jej instrumenty rynkowe
- Narodowy Bank Polski: strażnik stabilnego poziomu cen
Dziękuję za każde polecenie bloga i Forum Inwestora Profesjonalnego rodzinie i znajomym! Oraz za korzystanie z linków afiliacyjnych Michała. Jest to dla nas bardzo ważne!
Nic Was to nie kosztuje a dzięki temu możemy razem promować na większą skalę idee i przemyślenia, którymi dzielimy się z Wami na naszych stronach oraz na grupie FB Forum Inwestora Profesjonalnego.
Kluczowe korzyści IKE i IKZE: możesz zyskać tysiące a nawet dziesiątki tysięcy złotych!
Przypominamy, że podstawową korzyścią z IKE i IKZE jest brak podatku belki od dywidend, odsetek i zysków z akcji oraz ETFów. Dopóki obracasz środkami w ramach IKE/IKZE, czyli ich nie wypłacisz. Innymi słowy gotówka w postaci podatku, który musisz zapłacić w tym roku i kolejnych, zamiast trafić do fiskusa, może zostać na Twoim rachunku. I możesz nią obracać. Więc zyskujesz nawet, jeżeli wypłacisz środki przed emeryturą. Takie korzyści podatkowe mogą iść w tysiące a nawet dziesiątki tysięcy złotych!
Oczywiście zyskujesz szczególnie dużo, jeżeli dotrzymasz IKE i IKZE do 65/60 lat. Ale jest to tylko opcja, bo jak napisałem powyżej, IKE i IKZE opłaca się już w perspektywie kilku lat.
Mało tego. W kontekście jeszcze lepszego rozumienia IKE i IKZE, przypominam, że szczególnie opłaca się IKZE bo ma dodatkowe korzyści o których mało kto wie: IKZE jest mega opłacalne! Case study brak podatku belki nawet przed emeryturą a do tego kwota wolna 30 tysięcy!
Jeżeli chcesz założyć rachunek maklerski, też IKE/IKZE, gdzie możesz inwestować też w akcje i ETFy zagraniczne: giełda, obligacje, złoto, surowce itd., możesz skorzystać z mojego linku afiliacyjnego. Zyskasz promocyjną prowizję + możliwość bezpłatnej rejestracji na walnych + bezpłatny dostęp do wyboru: 1) książka online/szkolenie z inwestowania 2) lub drugi poziom kursu Excel w finansach. Praktyczne wykorzystanie wiedzy inwestora. To naprawdę wartościowa wiedza! Więcej informacji o promocyjnych warunkach kliknij tutaj: Najlepszy rachunek maklerski oraz IKE i IKZE.
Mój link afiliacyjny: kliknij tutaj
(wszystko robi się sprawnie online)
Uwaga! Środki z IKE i IKZE możesz wypłacić w każdej chwili. Nie musisz też kupować akcji i ETFów aby wykorzystać limity na ten rok.
Trzeba tylko wpłacić środki bo inaczej limity przepadną bezpowrotnie. Możesz kupić akcje, obligacje i ETFy kiedy tylko zechcesz. Ważne aby środki zostały zaksięgowane na IKZE i IKE. Możesz też wypłacić środki w każdej chwili bo to rachunek maklerski jak każdy inny tylko ma korzyści podatkowe.
Osoby prowadzące działalność gospodarczą, po zmianach też na ryczałcie: zgłoś wyższy limit!
Uwaga: ważna informacja w kontekście IKZE w DM BOŚ. Osoba prowadząca działalność, też ryczałt, może otworzyć „zwykły” rachunek (nie na działalność gospodarczą), wypełnić stosowne oświadczenie i korzystać z podwyższonego limitu IKZE dla osób prowadzących działalność gospodarczą, bez konieczności rejestracji nr LEI. Oświadczenie składa się elektronicznie z poziomu rachunku IKZE: zakładka [Dyspozycje] => [Inne] => [Oświadczenie o limicie wpłat na IKZE].
Kompleskowa baza informacji o IKE i IKZE
Powyższe informacje i wiele innych jak np. limity wpłat, nietypowe sytuacje IKE i IKZE, lista zadawanych pytań i odpowiedzi oraz komentarze czytelników znajdziesz tutaj: Baza informacji na temat IKE i IKZE.
Na koniec tradycyjnie ogromny i mega ważny apel Michała!
Rozmawiajcie ze znajomymi na tematy ważne dla Polski, szczególnie te związane z inwestowaniem i gospodarką. Merytoryczna dyskusja to klucz do sukcesu Polski, mocnego wzrostu wynagrodzeń i powrotu kilku mln osób z emigracji! Zgodnie z analizą i grafiką z 2012 roku: W matni: krach polskiej gospodarki w ciągu kilkunastu lat? Podatki + wyjazdy = bankructwo państwa i ZUS
Zdecydowanie nie polecam cytowania polskiej wikipedii przy tłumaczeniu (makro)ekonomii. Tych stron NBP zresztą też bo to zazwyczaj kopia tego co jest na wiki 😉 Przypomina mi to właśnie trochę rysowanie modelu IS-LM bez ogólnego kontekstu. Do przyszłych artykułów polecam angielską wiki i tłumaczenie tego własnymi słowami, bo tam jest zazwyczaj podejście od ogółu do szczegółu.
Przykładowo: PKB to wartość produktów i usług wytworzonych na terenie kraju w określonym czasie. Myślę, że więcej to mówi niż twój jeden wykres i można na tym coś budować w przyszłości.
Masz rację Adamie, z pewnością skorzystam z twoich rad. Wielkie dzięki za podesłanie strony pragcap.com Naprawdę świetne źródło wiedzy, książkę Cullena przeczytałem prawie jednym tchem. Potem wracałem, żeby dobrze zrozumieć temat.
Tylko pamiętaj też o podejściu krytycznym. Nie wszystko co Cullen napisał musi być prawdą. W ekonomii jest mnóstwo spójnych logicznie modeli, które rozmijają się z danymi empirycznymi. Taka na przykład szkoła austriacka 😉
No tak to prawda, bardzo często łapałem się na tym, że nie myślałem krytycznie o jakiejś sprawie. Przykładowo kiedyś myślałem, że Peter Schiff odkrył Amerykę i zaraz będzie hiperinflacja itd. No, ale ten kto nic nie robi się nie myli 🙂 A Cullena z chęcią sprawdzę, tylko jeszcze muszę zrobić solidny research o Fedzie.