Inwestycja w obligacje skarbowe

Przechodząc przez najprostsze etapy teoretyczne związane z obligacjami. Docieramy w końcu do punktu gdzie zastanawiamy się jak powinna wyglądać moja inwestycja w obligacje skarbowe? Dla osoby początkującej może wydawać się cały ten proces mocno skomplikowany. Nie zaskoczę Was pisząc, że dopiero w tym artykule możemy sprawdzić jak wyglądają nasze opcje na rynku pierwotnym.

Na początku dzisiejszego wpisu krótko opiszę Wam jakie szanse/ryzyka mogą nas spotkać podczas inwestycji w obligacje skarbowe. Następnie przedstawię Wam jak liczymy odsetki/kupony każdej obligacji dostępnej na stronie obligacji skarbowych. Dodatkowo zwrócę Waszą uwagę na niuanse, które są bardzo istotne podczas podejmowania naszych decyzji. Tak żebyśmy mogli przejść bezboleśnie na bardziej zaawansowane rzeczy.

Oczywiście mógłbym wyjść od razu z analizą WIBOR-u, inflacji, stóp procentowych. Tylko tak naprawdę wątków jest bardzo wiele. A chciałbym, żeby każdy mógł sobie prześledzić krok po kroku jaki jest mój tok myślenia. I na przyszłość wyciągnąć dla siebie wnioski. Nie zniechęcając się ilością dostępnych rzeczy.

Inwestycja w obligacje skarbowe: lista

Poniżej macie listę podlinkowanych wpisów. Klikając na strzałkę możecie rozwinąć każdą z list.

Jak zbudować oszczędności na emeryturę

Sprawozdania spółki akcyjnej

Podstawy inwestowania

Co warto wiedzieć o Obligacjach

Analiza fundamentalna i techniczna

Instrumenty Finansowe

Psychologia w inwestowaniu

Powyższy cykl edukacyjny powstaje w ramach współpracy z Michałem Stopką. Michał jest moim mentorem (info): partnerem trzech cykli edukacyjnych. Więcej na temat jego dwudziestoletniego doświadczenia jako inwestor indywidualny, analityk akcji/zarządzający przeczytacie tutaj.

Marzeniem Michała jest zbudowanie silnie wyedukowanego ekonomicznie społeczeństwa. Jest to jeden z kluczowych elementów, dzięki któremu Michał chce podwoić zarobki/PKB w Polsce. I sprawić aby miliony Polaków wróciły z imigracji do Polski. W tym celu Michał od 2007 roku prowadzi swojego bloga, gdzie już stworzył (i dalej tworzy) bazę wiedzy na temat inwestowania, gospodarki, demografii. Generalnie rzeczy ważnych dla każdego jak i dla przyszłości Polski. W tym celu stworzył między inny ten wpis: Jak rozpocząć inwestowanie? Co najpierw przeczytać lub zrobić? oraz poniższe cykle edukacyjne:

1. 10 artykułów:  „Jak inwestować przy pomocy funduszy inwestycyjnych oraz bezpośrednio na giełdzie?”
2. 10 artykułów o tym jak świadomie inwestować w spółki giełdowe: „Świadomy i aktywny inwestor giełdowy”: Struktura oszczędności Polaków: dlaczego tak mało oszczędności lokujemy na giełdzie?
3. Cykl edukacyjny 8 artykułów analizujący: Cykl Kondratiewa, krach 1929, demografię Japonii wersus Polska oraz fundamentalną analizę rynku miedzi, złota, ropy naftowej i gazu ziemnego: Krach i Wojna: pięćdziesięcioletni Cykl Kondratiewa a granice kreowania długów.
4. Seria edukacyjna dwudziestu artykułów „Jak zrobić z Polski drugi Londyn i podwoić wynagrodzenia?„
5. Seria edukacyjna o cyklu dziesięcioletnim (kilkanaście artykułów):  Prawdziwy rynek pracownika 🙂 Rok 2017/2018 będzie masakra! Obniżenie wieku emerytalnego -2 mln pracowników! Cykl dziesięcioletni na rynku pracy i w polskiej gospodarce

W szczególności Michał stawia na rozwój rynku kapitałowego i przedsiębiorczości, nie tylko słownie. Również zaangażował się finansowo w pomoc przy rozwoju mojego bloga. Będąc partnerem tego cyklu edukacyjnego. Pamiętajcie, decyzja każdego z Was o tym czy pomożecie drugiej osobie, może wpłynąć na losy naszego kraju. Tylko powstaje pytanie, ilu nas będzie? I czy będziemy wspólnie walczyć o dobro nas wszystkich. Pojedynczo jesteśmy tylko nic nieznaczącymi jednostkami. W grupie tworzymy ogromną siłę, która ma wpływ na przebieg spraw w Polsce.

Inwestycja w obligacje skarbowe: makro-ekonomiczne szanse i ryzyka

Moim zdaniem każdy prawdziwy inwestor nie szuka „pewniaków” na rynku. Tylko jest w stanie mniej lub bardziej szacować szanse i ryzyka rynkowe. Inwestując nawet w lokaty bankowe nie mamy 100% pewności, że tak będzie zawsze. Popatrzcie na obywateli Cypru, byli święcie przekonani, że otrzymają swoje depozyty w 100% ich wartości. Oczywiście, żeby nie popadać w paranoje, chciałem Wam tylko uzmysłowić, że każde aktywa posiadają swoje szanse i ryzyka. Chciałbym żebyście brali pod uwagę kompleksowy obraz rynku i inwestycji. Jak wiadomo nie od razu Rzym zbudowano, więc prawdopodobnie z czasem bardziej zrozumiecie co „poeta” miał na myśli.

Przyznaje się bez bicia, że mistrzem makro-ekonomi nie jestem. Powiedzmy, że zdobyłem już solidne podstawy. Dlatego wypiszę Wam jakie są według mnie szanse/ryzyka makro-ekonomiczne podczas inwestycji w obligacje skarbowe:

Szanse:

• stopy procentowej
• inflacji/deflacji
• kapitalizacji odsetek (kuponu)

Ryzyko:

• stopy procentowej
• inflacji/deflacji
• kapitalizacji odsetek (kuponu)
• niewypłacalności kraju

Od razu nasuwa się pytanie, dlaczego prawie to samo znajdziemy w szansach i ryzyku? Bo możemy (powinniśmy) patrzeć z dwóch stron na dobry początek.

Inwestycja w obligacje skarbowe: dwie strony medalu

Szansa/ryzyko stopy procentowej:

Tutaj bardzo ważnym pytaniem jest jakie posiadamy aktywa? Rozważmy obligację skarbową o stałym kuponie:

Spadek stóp procentowych: korzyść dla nas, bo będziemy otrzymywali stały kupon (wyższy)

Wzrost stóp procentowych: strata dla nas, bo będziemy otrzymywali taki sam kupon, gdzie na rynku moglibyśmy otrzymać wyższy

Szansa/ryzyko inflacji:

W tym przypadku weźmy pod uwagę obligację indeksowaną inflacją:

Wzrost inflacji: korzyść dla nas, bo zyskujemy wyższy procent i jesteśmy obronieni przed inflacją

Deflacja: strata dla nas, otrzymujemy niższy kupon (samą marże), gdzie osoba ze stałym kuponem otrzymuje prawdopodobnie więcej. I dodatkowo z deflacji korzystają dwie strony.

Szansa/ryzyko kapitalizacji odsetek (kuponu)

W dzisiejszym artykule opiszę Wam dodatkowo obligacje, które nie wypłacają kuponu/odsetek, tylko kupon/odsetki są reinwestowane. Dlatego chciałbym krótko omówić jak wygląda szansa/ryzyko dla obligacji o stałym kuponie:

kapitalizacja odsetek/kuponu: z góry znamy wysokość stopy kapitalizacji (jest to i szansa i zagrożenie, zależy od stóp procentowych i sytuacji na rynku np. oprocentowania lokat)

wypłata odsetek/kuponu: otrzymujemy co kwartał/pół roku/rok swoje odsetki/kupon (jest to i szansa i zagrożenie, zależy od stóp procentowych i sytuacji na rynku np. oprocentowania lokat)

Na koniec pozostaje nam jeszcze ryzyko niewypłacalności kraju. Oczywiście jest to możliwe, bardzo dużo tutaj zależy od stanu finansów publicznych, rozłożenia długu (krajowy/zagraniczny), ściągalności podatków, korupcji itd. Temat jest zbyt obszerny, dlatego nie będę się tutaj rozpisywał.

W tym akapicie przedstawiłem Wam takie solidne podstawy. Oczywiście nie wypisałem wszystkich czynników i dostępnych opcji. Jeżeli zastanawiasz się nad szansą/ryzykiem dla swojego instrument to napisz śmiało w komentarzu. Postaram się pomóc.

Inwestycja w obligacje skarbowe: obligacja 2 letnia na stały procent 

Na początku zacznijmy od tego jak ustawodawca opisuje naszą obligację 2 letnią ze stałym oprocentowaniem

Aktualna seria obligacji (z kwietnia 2017 r.) oferuje stały kupon/odsetki: 2,10% w każdym roku oszczędzania, z roczną kapitalizacją odsetek.
Źródło: Obligacje Skarbowe

Teraz uwaga, bardzo ważna kwestia: obligacja dwuletnia nie wypłaca kuponu tylko odsetki są kapitalizowane. Cała wypłata jest w momencie wykupu (chyba, że wcześniej będziemy chcieli zakończyć inwestowanie to będziemy musieli zapłacić za przedterminowy wykup od każdej obligacji 70 groszy.)

Popatrzcie teraz na obliczenia dla obligacji wyżej wymienionej obligacji:

Tabela opisana jako „zainwestowana kwota” przedstawia wyższą wartość w 2 roku z uwagi na fakt, że odsetki/kupony są reinwestowane (a nie jak w kolejnych obligacjach 3-letnich i 4-letnich wypłacane). Cały plik excela z dokładnymi obliczeniami możecie otrzymać po zapisaniu się na darmowy newsletter.

Obligacje 2 letnią ze stałym oprocentowaniem możemy porównać do lokaty z kapitalizacją odsetek na koniec okresu. Tylko w przypadku obligacji, możemy prędzej zakończyć oszczędzanie i otrzymać odsetki za okres przez który inwestowaliśmy minus opłata za przedterminowy wykup. Więc nie tracimy wszystkiego jak w przypadku większości lokat.

Dokładnie wyliczenia z dnia na dzień znajdziecie tutaj w formacie pdf

Inwestycja w obligacje skarbowe: obligacja 3 letnia zmienno-procentowa

Na początku zacznijmy od tego jak ustawodawca opisuje naszą obligację 3 letnią indeksowaną mnożnikiem (1 procent) razy stawka WIBOR 6M:

Aktualna seria obligacji (z kwietnia 2017 r.) oferuje stały kupon/odsetki: 2,20% w pierwszym sześciomiesięcznym okresie odsetkowym, w kolejnych sześciomiesięcznych okresach odsetkowych: mnożnik 1,00 x WIBOR 6M, z wypłatą odsetek co pół roku
Źródło: Obligacje Skarbowe

Bardzo ważne w tym przypadku są dwa zwroty:

• wypłata odsetek co pół roku
• odsetki = mnożnik 1  razy WIBOR 6M

W przypadku tej obligacji otrzymujemy nasze odsetki co pół roku gdzie następnie kalkulowany jest nowy poziom oprocentowania obligacji wynikający ze wzoru. Przykładowo jeżeli wartość WIBOR 6M zostałaby niezmienna  w porównaniu z dzisiejszym odczytem. To otrzymalibyśmy 1,81% razy 1= 1,81%. Tyle dokładnie wyniosłaby wysokość drugiego kuponu/odsetek.

Następnie kolejny okres byłby znowu przeliczany itd. aż do końca okresu naszej obligacji (zapadalności). Czyli 3 lata podzielić na okresy 6 miesięczne, mamy 6 okresów kuponowych. Gdzie 1 płatność została ustalona z góry przez ustawodawcę w wysokości 2,2%.

Spójrzmy teraz na przykładowe obliczenia:

Cały czas przewija się kwota 1000 zł w kolumnie „zainwestowana kwota”, ponieważ nie brałem pod uwagę re-inwestycji odsetek. W takich konstrukcjach obligacji wystawiamy się na szansę/ryzyko związane z re-inwestycją odsetek/kuponu. I musimy sami re-inwestować swoje odsetki np. poprzez zakup dodatkowych obligacji, akcji lub założenia ciekawej lokaty.

Dokładnie wyliczenia z dnia na dzień znajdziecie tutaj w formacie pdf

Inwestycja w obligacje skarbowe: obligacja 4 letnia zmienno-procentowa 

Uwaga: zerknij koniecznie do komentarzy, żeby dowiedzieć się jak dokładnie liczymy indeksację inflacji po 1 roku trwania obligacji

Na początku zacznijmy od tego jak ustawodawca opisuje naszą obligację 4 letnią indeksowaną wysokością marży + inflacją CPI r/r

Aktualna seria obligacji (z kwietnia 2017 r.) oferuje stały kupon/odsetki: 2,40% w pierwszym rocznym okresie odsetkowym, w kolejnych rocznych okresach odsetkowych: marża 1,25% + inflacja, z wypłatą odsetek co roku.
Źródło: Obligacje Skarbowe

Bardzo ważne w tym przypadku są dwa zwroty:

• wypłata odsetek co rok
• odsetki = marża 1,25% + inflacja CPI r/r

W przypadku tej obligacji otrzymujemy z góry ustalone odsetki za 1 rok. Następnie kalkulowany jest nowy poziom oprocentowania obligacji wynikający ze wzoru. Przykładowo jeżeli wzięlibyśmy wartość inflacji z obecnej serii, czyli: 2,2%. To otrzymalibyśmy w kolejnym okresie kuponowym 2,2% + 1,25% = 3,45% . Tyle dokładnie wyniosłaby wysokość drugiego kuponu/odsetek.

Następnie kolejny okres byłby znowu przeliczany itd. aż do końca okresu naszej obligacji (zapadalności). Czyli za 4 lata . Gdzie 1 płatność została ustalona z góry przez ustawodawcę wynikająca z:

Czteroletnich indeksowanych oszczędnościowych obligacji skarbowych. Cena sprzedaży – 100,00 zł. Oprocentowanie w pierwszym, rocznym okresie odsetkowym wynosi 2,40% w skali roku. Marża służąca do obliczania oprocentowania obligacji w pierwszym okresie odsetkowym wynosi 0,20%, w pozostałych okresach: 1,25%.
Źródło: Obligacje Skarbowe

Spójrzmy teraz na przykładowe obliczenia:

Cały czas przewija się kwota 1000 zł w kolumnie „zainwestowana kwota”, ponieważ nie brałem pod uwagę re-inwestycji odsetek. W takich konstrukcjach obligacji wystawiamy się na szansę/ryzyko związane z re-inwestycją odsetek/kuponu.

Tutaj na koniec muszę wam wspomnieć o jeden bardzo ważnej rzeczy:

Najważniejsza strategią w dobieraniu obligacji indeksowanej inflacją jest moment zakupu a dokładnie miesiąc w jakim postanowiliśmy zakupić obligację. O tym dowiecie się z następnego artykuł bo przygotowałem ciekawe zestawienie z ostatnich kilkudziesięciu lat.

Dokładnie wyliczenia z dnia na dzień znajdziecie tutaj w formacie pdf

Inwestycja w obligacje skarbowe: obligacja 10 letnia zmienno-procentowa 

Uwaga: zerknij koniecznie do komentarzy, żeby dowiedzieć się jak dokładnie liczymy indeksację inflacji po 1 roku trwania obligacji

Na początku zacznijmy od tego jak ustawodawca opisuje naszą obligację 10 letnią indeksowaną wysokością marży + inflacją CPI r/r

Aktualna seria obligacji (z kwietnia 2017 r.) oferuje stały kupon/odsetki: 2,70% w pierwszym rocznym okresie odsetkowym, w kolejnych rocznych okresach odsetkowych: marża 1,5% + inflacja, z wypłatą odsetek co roku.
Źródło: Obligacje Skarbowe

Bardzo ważne w tym przypadku są dwa zwroty:

• wypłata odsetek co rok
• odsetki = marża 1,5% + inflacja CPI r/r

W przypadku tej obligacji nasze z góry ustalone odsetki za pierwszy rok  są kapitalizowane. Następnie kalkulowany jest nowy poziom oprocentowania obligacji wynikający ze wzoru. Przykładowo jeżeli wzięlibyśmy wartość inflacji z obecnej serii, czyli: 2,2%. To otrzymalibyśmy w kolejnym okresie kuponowym 2,2% + 1,5% = 3,70% . Tyle dokładnie wyniosłaby wysokość drugiego kuponu/odsetek.

Następnie kolejny okres byłby znowu przeliczany itd. aż do końca okresu naszej obligacji (zapadalności). Czyli za 10 lat . Gdzie 1 płatność została ustalona z góry przez ustawodawcę wynikająca z:

Emerytalnych dziesięcioletnich oszczędnościowych obligacji skarbowych. Cena sprzedaży – 100,00 zł. Oprocentowanie jest zmienne, oparte na wskaźniku inflacji i w pierwszym, rocznym okresie odsetkowym wynosi 2,70% w skali roku. Marża służąca do obliczenia oprocentowania w pierwszym okresie odsetkowym wynosi 0,50%, zaś w kolejnych okresach odsetkowych wynosi 1,50%. Odsetki podlegają kapitalizacji.
Źródło: Obligacje Skarbowe

Spójrzmy teraz na przykładowe obliczenia:

Tutaj na koniec muszę wam wspomnieć o jeden bardzo ważnej rzeczy, podobnie jak przy obligacji 4 letniej:

Najważniejsza strategią w dobieraniu obligacji indeksowanej inflacją jest moment zakupu a dokładnie miesiąc. O tym dowiecie się z następnego artykuł bo przygotowałem ciekawe zestawienie z ostatnich kilkudziesięciu lat.

Dokładnie wyliczenia z dnia na dzień znajdziecie tutaj w formacie pdf

Inwestycja w obligacje skarbowe: artykuły, które pomogą Ci zrozumieć wpis

1. Stopy procentowe na co dzień: referencyjna, depozytowa, lombardowa, redyskontowa
2. Jak kupić obligacje Skarbowe: rejestracja, aktywacja, zakup
3. Jak wycenić obligacje: wpływ czasu na cenę obligacji + kupony kwartalne i półroczne
4. Wycena obligacji kuponowej i zero-kuponowej na przykładach
5. Co powoduje inflację? Analiza podaży pieniądza, cen ropy i rentowności obligacji
6. Uwaga nadciąga inflacja i koniec świata: analiza koszyka inflacyjnego w Polsce
7. Wartość pieniądza w czasie: dyskontowanie i kapitalizacja przepływów pieniężnych

Inwestycja w obligacje skarbowe: podsumowanie

Jeżeli udało Ci się przebrnąć przez cały artykuł to gratuluję zaangażowania. Inwestowanie to nie sprint, to maraton. W szczególności patrząc na inwestycje w obligacje skarbowe, możemy dostrzec naprawdę wspaniałe rzeczy.